Pomnik historii dla XIX w. kopalni ropy naftowej w Bóbrce

10 grudnia na uroczystej gali zorganizowanej przez Kancelarię Prezydenta RP w Teatrze Narodowym wręczono kolejne nominacje Pomników Historii. Wśród wyróżnionych tym zaszczytnym tytułem znalazła się XIX wieczna kopalnia ropy naftowej w Bóbrce, obecnie w obszarze Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza.

Tym samym w Muzeum zakończono prawie dwuletnie starania o zaistnienie na prestiżowej liście, najcenniejszych polskich zabytków. Jest wielkim wyróżnieniem, nie tylko sam fakt nadania tytułu, ale również zaistnienie na liście ogłoszonej w 2018 r., która zgodnie z ideą Prezydenta RP stała się listą „100 pomników na 100 lecie odzyskania niepodległości”.

Status pomnika historii ustanawiany jest w drodze rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Przyznawany jest zabytkom o szczególnej wartości historycznej i naukowej oraz mającym duże znaczenie dla dziedzictwa kulturalnego Polski.

Muzeum pozytywnie przeszło wszystkie etapy starań o ten elitarny tytuł, a więc zgodnie z obowiązującą procedurą wielostronicowy wniosek wraz z dokumentacją fotograficzną i kartograficzną, został przygotowany przez dyrektor Muzeum, a następnie przesyłany do Generalnego Konserwatora Zabytków wraz z opinią wystawioną przez odpowiedniego wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Wniosek uzyskał akceptację Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Po wstępnej weryfikacji w Departamencie Ochrony Zabytków,  został przesłany do analizy do Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Po pozytywnym rozpatrzeniu (ocena wniosku oraz weryfikacja przedstawicieli NID w terenie), wniosek przedstawiano Radzie Ochrony Zabytków, a następnie Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej. Kulminacją było wydanie przez Prezydenta odpowiedniego rozporządzenia.

Nadanie obiektowi tytułu pomnika historii jest nie tylko wielkim wyróżnieniem, ale również jest warunkiem koniecznym do rozpoczęcia starań o wpis na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Warto nadmienić, że w województwie podkarpackim było do tej pory zaledwie 4 pomniki historii. Niemniej potencjał kopalni w Bóbrce jest o wiele większy niż regionalny, już dziś wiemy, że walory reprezentowane w Bóbrce są uniwersalne i mają wartość unikatową w obszarze dziedzictwa industrialnego całego świata. Opiekę nad zabytkowa kopalnią sprawują trzy instytucje, które tworzą Fundację Przemysłu Naftowego i  Gazowniczego  im. Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce, która została powołana w 2004 roku. Jej założycielami były: Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowniczego, Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. oraz Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. Wszystkie te podmioty przyczyniły się do wsparcia działań w celu uzyskania tego zaszczytnego tytułu.

Barbara Olejarz,

Dyrektor Muzeum

źródło tekst i foto: UG CHORKÓWKA