„Jeśli ktoś nie umiał się modlić, to tam podczas walki szybko się nauczył”- tak o bitwie z bolszewikami opowiadał Karol Majchrowicz ze Zręcina.
Sto lat temu, Sejm uchwalił nowy pobór do wojska. Nie dał on spodziewanych rezultatów. Najgorzej z całej Polski wypadł powiat krośnieński - niestety to fakt, najciemniejsza karta naszego regionu - do punktów poboru na 28 gmin naszego ówczesnego powiatu stawiła się tylko jedna!
Zręcinianie stanęli jednak na wysokości zadania dzięki tym żołnierzom, którzy powracając z frontów I wojny światowej jako ochotnicy już wcześniej pozostali w wojsku, by walczyć z bolszewikami. Z Mietkiem Markiewiczem i Wojtkiem Żurkiewiczem udało nam się dotrzeć do 21. nazwisk zręcinian, którzy w mundurach Wojska Polskiego walczyli z bolszewikami. W Zręcinie było wtedy około 160 domów, więc średnio z co ósmego domu, ktoś walczył w wojnie polsko-rosyjskiej. Ich rodziny mogą z nich być dumne, a  i Zręcin z dumą wspomina ich czyny i nazwiska w tej wirtualnej tablicy pamięci:

1.  Borek Jan (ul. ?)
poległ w walce - służył w piechocie.

walczyli i do domów wrócili:
2.  Biały Alojzy (ul. Długa)
3.  Biały Józef (ul. Jesionowa)
4.  Borek Aleksander  sierżant  (ul. Łukasiewicza)
Jako jeden z nielicznych w powiecie został odznaczony Krzyżem  „Virtuti Militari” V klasy
oraz  Krzyżem za udział w wojnie 1918 - 1921 i Odznaką  „Miecze Hallerowskie”.
5.  Borek Stanisław (ul. Długa)
6.  Buczyński Ludwik (ul. Przylaski)
7.  Guzik Kazimierz (ul. Długa)
8.  Jasłowski Józef (ul. Długa)
Od 1914 roku w Legionach Józefa Piłsudskiego, w I Brygadzie. Przemierzył cały szlak bojowy oraz uczestniczył w wojnie polsko - bolszewickiej.
9.  Jasłowski Tomasz (ul. Długa)
10.    Jasłowski Franciszek (ul. Karpacka)
11.    Kiełtyka Ignacy (ul. ?)
12.    Krzanowski Stanisław (ul. Długa)
13.    Krzanowski Tomasz (ul. Długa)
14.    Majchrowicz Karol (ul. K. Klobassy Zrenckiego)
odznaczony Odznaką Honorową „Orlenta”,
oraz „Krzyżem za udział w wojnie 1918 - 1921”
i Odznaką  „Miecze Hallerowskie”.
15.    Marosz Tomasz (ul. Szkolna)
16.    Socha Ludwik (ul. Długa)
17.    Szydło Jan (ul. Łukasiewicza)
18.    Trybus Jan (ul. Kościelna)
19.    Trybus Stanisław (ul. Kościelna)
20.    Wojnowski Jan (ul. Długa)
21.    Wojnowski Wawrzyniec (ul. Konopnickiej)

ZRĘCIN PAMIĘTA- CHWAŁA ZRĘCIŃSKIM BOHATEROM
tym znanym z imienia i tym, których pamięć zatarła rodowe nazwiska

Jurek Szczur


W  grudniu 1918 roku na zjeździe zjednoczeniowym SDKPiL i PPS-Lewica na polecenie Moskwy utworzyły Komunistyczną Partię Robotniczą Polski. Partia ta przyjęła platformę programową, która zakładała m.in. opanowanie Rad Delegatów Robotniczych, by stworzyć konkurencyjny dla rządu polskiego ośrodek władzy rewolucyjnej, który z Kongresówki i  Galicji Zachodniej utworzyłby jedną z Republik Rad, włączoną do Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.

Zalecano pogłębianie w kraju stanu wrzenia i nieładu, prowadzenie propagandy przeciwko wyborom do Sejmu i reformie rolnej. Przeciwstawiano się tworzeniu Wojska Polskiego.
Rewolucyjni agitatorzy żądali trybunałów rewolucyjnych i odebrania „reakcji” praw demokratycznych. Program, przyjęty przez zjazd zjednoczeniowy, nie pozostawiał złudzeń, że komuniści z Komunistycznej Partii Robotniczej Polski zamierzali dokonać przewrotu bolszewickiego w odradzającej się Polsce.
 
Marsz sił sowieckich na zachód rozpoczął się 17 listopada, 11 grudnia 1918 przejęły z rąk niemieckich Mińsk, 5 stycznia 1919, po walkach z samoobroną polską, wcieloną 29 grudnia 1918 do odrodzonego Wojska Polskiego - Wilno.

Właśnie atak wojsk bolszewickich na Wilno 4 stycznia 1919 roku powinien być uważany za faktyczny początek wojny polsko-bolszewickiej.

Wojna polsko-bolszewicka trwała ponad 2 lata i zakończyła się 18 marca 1921 w Rydze, gdzie podpisany został pokojowy traktat, który wytyczył granicę polsko-radziecką i był przestrzegany do 17 września 1939r.